T Dağılımının Sağ Kuyruk Testi

İstatistiksel analizlerde sıklıkla başvurulan yöntemlerden biri, t dağılımını kullanarak yapılan testlerdir. Excel ve Google E-Tablolar, t-testleri için bir dizi işlev sunar. Bu işlevlerden biri de T.DIST.RT veya Türkçe karşılığı ile T.DAĞ.SAĞK‘dır. Bu işlev, tek örnekli t-testin bir çeşidi olan sağ taraf testi için kullanılır.

İşlevin Kullanımı ve Sözdizimi

T.DIST.RT işlevi, belirlenen t değeri ve serbestlik derecesine göre, t dağılımının sağ kuyruğundaki alanı hesaplar. Yani, t istatistiği değerinin veya daha büyük değerlerin rastgele olasılığını verir.

 Syntax: Excel: T.DIST.RT(x, serbestlik_derecesi) Google E-Tablolar: T.DIST.RT(x, serbestlik_derecesi)  

• x: t istatistiğinin değeridir. Pozitif ya da negatif bir sayı olabilir.
• serbestlik_derecesi: Deneyin serbestlik derecesidir. Sayısal bir değerdir ve sıfırdan büyük olmalıdır.

Pratik Kullanım Örnekleri

Örneğin, bir üniversite sınıfının final notları üzerine yapılan bir hipotez testinde kullanılabilir. Diyelim ki, bir öğrencinin final notu ortalaması ile ilgili bir iddia test edilmektedir ve bu iddia, notların belirli bir değerden farklı olduğunu öne sürmektedir.

Örnek 1: Öğrenci Notları Üzerine Hipotez Testi

Bir öğretmen, sınıfın final notlarının ortalamanın üstünde olduğunu iddia ediyor. Ortalama 70 ve standart sapma 10 olan bir dağılım için, örneklem büyüklüğü 30 olan bir sınıfın ortalamasının 73 olup olmadığını test edelim.

 Hesaplama: t = (Xbar - Mu) / (S/sqrt(n)) = (73 - 70) / (10/sqrt(30)) = 1.643  

• Burada Xbar, örnek ortalamasıdır (73).
• Mu, nüfus ortalamasıdır (70).
• S, standart sapmadır (10).
• n, örneklem büyüklüğüdür (30).

Excel veya Google E-Tablolar’da T.DIST.RT işlevini kullanarak p-değerini hesaplayabiliriz:

 Excel'de: =T.DIST.RT(1.643, 29) Google E-Tablolar’da: =T.DIST.RT(1.643, 29)  

Bu örnek, t-testinin nasıl kullanılacağını ve t dağılımının sağ kuyruğunun nasıl değerlendirileceğini göstermektedir. Elde edilen p-değer, hipotezin reddedilip reddedilmeyeceğine karar vermek için kullanılır.

Örnek 2: Ürün Ağırlıkları Üzerine Kalite Kontrol

Bir üretim hattından çıkan ürünlerin ağırlıkları belirli bir standartı karşılamalıdır. Örneklem alarak, ürünlerin ağırlığının belirtilen standarttan düşük olmadığını doğrulamamız gerekiyor.

 Hesaplama: t = (Xbar - Mu) / (S/sqrt(n)) = (Xbar - Belirlenen Ağırlık) / (Standard Sapma / sqrt(Örneklem Büyüklüğü))  

Bu t-testi, üretim sürecinin kontrollü olup olmadığını anlamamıza yardımcı olur ve kalite kontrol süreçlerine önemli katkılar sağlar.

Bu tür işlevler, bilimsel araştırmalardan sosyal bilimlere, mühendislikten ekonomiye geniş bir yelpazede kullanılır ve verilerin anlamlılığını test etmek için vazgeçilmez araçlardır.

Daha fazla bilgi: https://support.microsoft.com/tr-tr/office/t-dağ-sağk-işlevi-20a30020-86f9-4b35-af1f-7ef6ae683eda